Dla mediów

Szanowni Państwo,

Zapraszamy do lektury wywiadu z dr n. med.  Eleną Sinkiewicz–Darol. Pani doktor jest biotechnologiem, absolwentką Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, doktorantką Instytutu Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej PAN w Warszawie, gdzie z powodzeniem obroniła pracę doktorską z zakresu biologii medycznej. Od 2012 jest wolontariuszką Fundacji Bank Mleka Kobiecego, a od 2013 kierownikiem Regionalnego Banku Mleka przy Wojewódzkim Szpitalu Zespolonym w Toruniu. Obecnie jest także współpracownikiem Pracowni Badań nad Mlekiem Kobiecym i Laktacją przy Regionalnym Banku Mleka w Warszawie, na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym.

Pani doktor, przypomina, jakie są zalety karmienia piersią, jakie ważne składniki zawiera mleko matki a także odpowie na pytania jak zmienia się skład mloeka w zależności od stanu zdrowia matki.

Co zawiera mleko matki?

Dr n. med.  Elena Sinkiewicz–Darol: Mleko kobiece to dynamicznie zmieniająca się substancja, której skład i właściwości zmieniają się w zależności od fazy laktacji i dostosowują do aktualnych potrzeb dziecka oraz jego stanu zdrowia. Przed wszystkim mleko kobiece to pokarm łatwo przyswajalny bogaty we wszystkie podstawowe składniki odżywcze tj., białka, tłuszcze, węglowodany, mikroelementy, witaminy. Jednak to nie wszystko, dzięki zawartym w mleku kobiecym składnikom bioaktywnym ma on także właściwości przeciwzapalne i przeciwinfekcyjne.  Pokarm kobiecy zawiera komórki odpornościowe, ale co ciekawe obecne są w nim także  komórki macierzyste.

Czy naprawdę mleko kobiece jest lepsze niż sztuczne? Na czym polega ta przewaga?

Dr n. med.  Elena Sinkiewicz–Darol: Skład mleka kobiecego jest unikalny i  nie jesteśmy w stanie odtworzyć go w żadnym laboratorium. Większość dostępnych mieszanek oparta jest na mleku krowim, którego podstawowy skład oczywiście możemy porównać do mleka kobiecego, ale bardziej uzasadnione jest porównanie do np., mleka koziego czy owczego.

Pokarm kobiecy zawiera wszystkie niezbędne i idealnie zbilansowane składniki odżywcze, budulcowe, immunologiczne i rozwojowe. Jego skład jest zmienny – inny zaraz po porodzie, kiedy to dostosowuje się do potrzeb małego organizmu w zależności od tego czy noworodek urodził się o czasie czy może przedwcześnie.Wraz ze wzrostem dzieci zmieniają się proporcje poszczególnych składników mleka kobiecego, obserwujemy także dobową zmienność. Takich właściwości nie posiadają mleka modyfikowane, których skład jest stały.
Dodatkowo w okresach infekcji następuje bardzo szybki wzrost komórek odpornościowych w mleku mamy, które są przekazywane potomstwu.

Mleko kobiece w przeciwieństwie do sztucznego ,,żyje” tzn. zawiera bardzo dużą liczbę pożytecznych bakterii, które naturalnie zasiedlają przewód pokarmowy dziecka, wpływając na jego rozwój, ale także na rozwój układu odpornościowego oraz nerwowego. Natomiast zawarte w mleku kobiecym oligosacharydy, których w mleku modyfikowanym występują śladowe ilości, działają jako naturalne prebiotyki.

Jakie są korzyści zdrowone z karmienia piersią?

Dr n. med.  Elena Sinkiewicz–Darol: Badania naukowe wykazały, że u dzieci karmionych pokarmem kobiecym w istotny sposób zmniejsza się ryzyko wystąpienia lub też łagodniejszy jest przebieg zakażeń przewodu pokarmowego, zakażeń dróg oddechowych, ucha środkowego czy zakażeń układu moczowego. Ponad to dzieci karmione piersią mają mniejsze ryzyko zachorowania na cukrzycę, zmagania się z nadwagą lub otyłością. Przeprowadzone badania wykazały także, że u  kobiet karmiących piersią  zmniejsza się ryzyko zachorowania na raka jajników i raka piersi w okresie pomenopauzalnym.

Czy jakość mleka się zmienia z czasem, z wiekiem dziecka?

Dr n. med.  Elena Sinkiewicz–Darol: Skład mleka podlega zmianom dobowym, wraz z kolejnymi fazami laktacji. Nie ma czegoś takiego jak zła jakość mleka. Jego skład potrafi precyzyjnie dostosować się do potrzeb rozwijającego się dziecka, np. mleko mamy która urodziła przedwcześnie zawiera więcej białka, ale z biegiem czasu ta zawartość spada i jest na tym samym poziomie co w mleku kobiet, które urodziły o czasie.

Warto podkreślić, że mleko mamy, która karmi powyżej roku  to nie tylko ,,sama woda”. Badania naukowe wykazały, że nie tylko nie traci ono na swej jakości, ale zyskuje. W mleku kobiet karmiących powyżej roku odnotowano wzrost zawartość białka, tłuszczu oraz zwiększenie wartość energetycznej.

Czy jakość mleka może się pogorszyć z powodu diety mamy, stresu? Choroby? Jej wieku? Tego, że pracuje i karmi nieregularnie?

Dr n. med.  Elena Sinkiewicz–Darol: Wykazano, że stres, związany np. z przedwczesnym porodem, ale nie tylko, może wpływać na zaburzenia laktacji, lub wydłużyć czas zanim osiągnie ona satysfakcjonujący poziom. W takich chwilach warto skontaktować się z doradcą/konsultantem laktacyjnym. Wiek i dieta mamy nie mają większego wpływu na jakość produkowanego przez nią mleka. Pewne substancje zawarte w produktach spożywczych mogą powodować zmianę smaku oraz zapachu mleka. Jeżeli mama choruje wraz z mlekiem dziecko otrzymuje przeciwciała od niej, które jednocześnie chronią je przed zachorowaniem. Powrót mamy karmiącej do pracy jest często sytuacją stresową dla kobiet. Warto wątpliwości z tym związane również przedyskutować z doradcą laktacyjnym jeszcze przed powrotem do pracy. Jeżeli powrót do pracy wiązałyby się ze zmniejszoną ilością karmień, to i tak korzyści z nich płynące są większe niż podanie dziecku mleka modyfikowanego.

Jakie składniki są w mleku i na co wpływają? Czy w mleku są składniki, które chronią noworodki przed złapaniem przeziębienia?

Dr n. med.  Elena Sinkiewicz–Darol: W mleku matki jest szereg składników bioaktywnych, w tym także o właściwościach  przeciwbakateryjych i przeciwinfekcyjnych. Stężenia tych składników, np., lizozymu, laktoferyny,   które na co dzień utrzymują się na stałym poziomie, w przypadku infekcji ich stęknie ulega zwielokrotnieniu wspomagając mały organizm w walce z choroba. Zdarza się w trakcie nawet niewinnie wyglądających infekcji, dzieci tracą apetyt wtedy często jedynym z chęcią przyjmowanym pokarmem jest mleko własnej matki.

Jeśli chcemy karmić krótko, to jaki jest ten minimalny okres karmienia?

Dr n. med.  Elena Sinkiewicz–Darol: Nie warto zakładać z góry czy będziemy karmić długo czy krótko, natomiast warto do karmienia piersią przygotować się wcześniej, już w trakcie ciąży.

Światowa Organizacja  Zdrowia (WHO) zaleca wyłączne karmienie piersią przez pierwszych 6 miesięcy życia. Po nich dieta powinna zostać rozszerzona o owoce i warzywa, które stanowią posiłki uzupełniające, a karmienie piersią kontynuowane do ukończenia przez dziecko 2 lat lub dłużej.

Czy można mieć zbyt mało mleka? Czy może ono być „rzadkie mleko”?

Dr n. med.  Elena Sinkiewicz–Darol: Mleko może być w pewnych porach dnia ,,rzadsze”, gdyż jego skład zmienia się dobowo, zmienia się też jego kolor, gęstość, smak i zapach, ale jest to całkowicie naturalne. Sytuacje losowe, zdrowotne mogą powodować, że pokarmu będzie mniej niż potrzebuje tego dziecko. Do każdej należy podejść indywidualnie korzystając z pomocy specjalisty, który podpowie jakie kroki należy przedsięwziąć.

Czy można „dzielić” się mlekiem z innymi mamami?

Dr n. med.  Elena Sinkiewicz–Darol: Nadmiarem pokarmu można dzielić się, ale tylko w bezpieczny sposób, a taki zapewniają banki mleka kobiecego, których obecnie w Polsce jest już sześć, a w planach są kolejne.  Banki mleka to profesjonalne laboratoria zajmujące się pozyskiwaniem, obróbką i bezpiecznym przechowywaniem pokarmu kobiecego oraz dostarczaniem go potrzebującym dzieciom, które z przyczyn losowych, zdrowotnych nie mogą być karmione mlekiem własnej mamy. Mamy, honorowe dawczynie oraz ich pokarm muszą przejść określone badania (wirusologiczne, mikrobiologiczne), tylko wtedy mamy pewność, że ,,dzielimy się” mlekiem w bezpieczny sposób.
 

Źródło: Rzecznik Prasowy