Dla pacjenta

Środa z profilaktyką - profilaktyka stresu

Stres zjawiskiem powszechnym

• Liczba osób cierpiących na przewlekły stres, lęki, stany depresyjne stale rośnie.
• 40% osób dorosłych w krajach rozwiniętych cierpi z powodu niepożądanych działań wynikających ze stresu.
• ok. 40% pacjentów odczuwa stres w formie fizycznych objawów oraz poszukuje pomocy medycznej.
• 70-80% powodów wizyt u lekarzy osób w wieku produkcyjnym stanowią dolegliwości związane ze stresem.

CZY WIESZ

Czym jest

Stres jest reakcją organizmu na czynniki środowiskowe tzw. stresory, które zagrażają równowadze organizmu lub ją naruszają i za pomocą którego organizm reaguje na zagrożenie. Stres powoduje objawy zarówno fizyczne jak i psychiczne. Manifestuje się na różne sposoby, w zależności od indywidualnej podatności organizmu. Przyczyny stresu mogą być bardzo zróżnicowane

Fazy stresu

• Pierwsza - Faza mobilizacji

Organizm w stanie mobilizacji przybiera formę obronną. Następuje szybka odpowiedź organizmu na stresor, zwiększa się odporność na ból oraz przyspiesza funkcje organizmu. Dochodzi do podwyższenia ciśnienia tętniczego krwi oraz wzrostu temperatury ciała.

• Druga - Faza adaptacji

Organizm uczy się radzić ze stresorem oraz działa na zasadzie ucieczki lub ataku. Komórki nerwowe w mózgu otrzymują impulsy o oddziaływaniu stresora na organizm.

• Trzecia - Faza wyczerpania

Jeżeli faza mobilizacji i adaptacji trwają zbyt długo organizm pod wpływem stresora wchodzi w fazę wyczerpania. Dochodzi do stanu, kiedy organizm nie jest już w stanie się mobilizować wobec stresora. Przewlekła sytuacja stresowa doprowadza do osłabienia odporności, wystąpienia zaburzeń psychicznych oraz innych poważnych zaburzeń organizmu

Objawy stresu

• Niepokój.
• Wzrost napięcia mięśniowego.
• Przyspieszona akcja serca.
• Wzrost ciśnienia tętniczego krwi.
• Zaburzenia snu – bezsenność.
• Nadmierne reakcje emocjonalne.
• Problemy z koncentracją.
• Objawy ze strony przewodu. pokarmowego (ból brzucha, wymioty, biegunka).
• Depresja, obniżony nastrój, męczliwość.

Unikaj alkoholu, papierosów i innych używek.
One nie likwidują stresu tylko go przytłumiają, działają krótko i niosą dodatkowe problemy zdrowotne.

Wpływ stresu na organizm

W momencie wystąpienia sytuacji wywołującej stres, organizm wytwarza hormon adrenalinę i kortyzol, które stymulują organizm. Hormony oddziałując na nasz układ krążenia, przyspieszają rytm serca, podnoszą ciśnienie krwi oraz zwężają naczynia krwionośne.

W związku z faktem, że stres wiąże się ze zwiększonym wydzielaniem kortyzolu oraz adrenaliny – hormonów działających antagonistycznie do insuliny, to w konsekwencji prowadzi do wzrostu poziomu glukozy we krwi oraz zwiększonego ryzyka wystąpienia cukrzycy typu II.

Jeśli stres jest krótkotrwały mobilizuje do działania i nie jest powodem do niepokoju, natomiast jeżeli występuje przez dłuższy czas to otwiera drogę dla wystąpienia lub prowadzi do zaostrzenia szeregu chorób i wystąpienia dolegliwości takich jak: infekcje, stany zapalne, bezsenność, bóle (np. głowy), dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego (np. zgaga, wrzody), obniżenie płodności, choroby autoimmunologiczne, choroby skóry.

Metody radzenia sobie ze stresem

• Aktywność fizyczna, pomaga rozładować napięcie.
• Odpowiednia długość snu.
• Zdrowe żywienie, wpływa na odpowiednie kształtowanie się układu odpornościowego organizmu.
• Relaks, medytacja, kontakt z naturą.
• Odpowiednie zarządzanie czasem.
• Zapobieganie kumulacji emocji, rozmawianie o problemach.
• Korzystanie z pomocy rodziny oraz specjalistów w zakresie zdrowia psychicznego.
• Aktywność seksualna.

Wpływ diety na stres

Dieta osoby narażonej na stres powinna obfitować w witaminy z grupy B, kwas foliowy, magnez i mangan (orzechy, kasza gryczana, nasiona roślin strączkowych, produkty zbożowe), wielonienasycone kwasy tłuszczowe z rodziny omega-3 (tłuste ryby morskie) oraz niezbędne aminokwasy zawarte w produktach mięsnych i nabiałowych.

Aktywność fizyczna a stres

Regularna aktywność ruchowa jest prostym narzędziem łagodzącym stres, ponieważ:

• redukuje reakcję stresową organizmu;
• poprawia nastrój;
• zapobiega wystąpieniu przewlekłego stresu;
• chroni przed negatywnymi skutkami.

„8 tygodni do zdrowia” to kompletny program profilaktyczno- treningowy przygotowany przez NFZ. Trenerzy, lekarze, fizjoterapeuci i psycholodzy dołożyli wszelkich starań, aby stworzyć dwumiesięczną ścieżkę treningową do zdrowia. Z programu skorzystać może każdy, niezależnie od dotychczasowego zaangażowania sportowego czy sprawności.

Darmowy program „8 tygodni do zdrowia”: https://akademia.nfz.gov.pl/8-tygodni-do-zdrowia.

Źródło: Zespół Profilaktyki Zdrowotnej