Skip to main content

Dla pacjenta

Środa z profilaktyką - profilaktyka osteoporozy

 

Profilaktyka osteoporozy

 

Osteoporoza

  • Ponad 200 milionów osób na całym świecie dotkniętych jest osteoporozą.
  • W Polsce na osteoporozę choruje ok. 2,8 mln osób, połowa zachorowań dotyczy osób w wieku 75-84 lata.
  • Prawie 90% złamań nasady bliższej kości udowej oraz trzonów kręgów u kobiet i 70% u mężczyzn wynika z osteoporozy.
  • Osteoporoza nie boli - nazywana jest „cichym złodziejem kości”.

 

CZY WIESZ

 

Czym jest osteoporoza?

Osteoporoza to choroba cywilizacyjna, charakteryzująca się zmniejszeniem i osłabieniem struktury mineralnej kości, a w rezultacie zwiększoną podatnością na złamania. Częściej dotyka kobiet niż mężczyzn.

Wyróżniamy dwa rodzaje osteoporozy:

  • pierwotna - występuje najczęściej, jest konsekwencją starzenia się układu szkieletowego. Rozwija się u kobiet po menopauzie oraz u mężczyzn w podeszłym wieku. Utrata gęstości mineralnej kości jest nieuchronnym procesem związanym z wiekiem.
  • wtórna - jest wynikiem współistnienia innych chorób lub stosowania niektórych leków, może pojawić się w każdym wieku.

 

Czynniki ryzyka osteoporozy

  • Wiek.
  • Niska masa kostna.
  • Niska masa ciała.
  • Przebyte złamanie bez istotnego urazu.
  • Przewlekłe leczenie glikokortykosteroidami obecnie lub w przeszłości.
  • Palenie papierosów i picie alkoholu.
  • Reumatoidalne zapalenie stawów.
  • Nieodpowiednia dieta, uboga w wapń i witaminę D.
  • Mała aktywność fizyczna.
  • Niedostateczna ekspozycja na światło słoneczne.

 

Densytometria

Densytometia jest to badanie gęstości mineralnej kości (BMD). Jest bezpieczne i nie wymaga żadnego przygotowania.

Badanie przeprowadza się zazwyczaj w odniesieniu do kości, które najczęściej ulegają złamaniu w przebiegu osteoporozy (szyjka kościudowej, odcinek lędźwiowy kręgosłupa, kości przedramienia, kości nadgarstka).

 

W zdrowym ciele mocne kości. Dbaj o nie!

 

Profilaktyka osteoporozy a dieta

Korzystne dla kości:

  • mleko i produkty mleczne: kefir, jogurt sery twarogowe, żółte, feta - o obniżonej zawartości tłuszczu;
  • owoce świeże i suszone (wszystkie);
  • warzywa świeże i gotowane (zwłaszcza liściaste) sałata, rukola, jarmuż, brokuły, kapusta, kalafior, brukselka, kiełki, groszek zielony, nasiona roślin strączkowych. Warzywa warto
  • jadać w postaci surówek z dodatkiem oleju rzepakowego lub oliwy;
  • tłuste ryby morskie (łosoś, sardynki, makrela, śledź, szprotki, turbot, flądra) – świeże, mrożone, wędzone o małej zawartości soli;
  • pieczywo razowe (graham, żytnie, orkiszowe, wieloziarniste) oraz kasze (gryczana, jaglana, jęczmienna), ryż i makarony pełnoziarniste.

Niekorzystne dla kości:

  • przetwory mięsne (wędliny) konserwowane fosforanami, a także słone wędliny;
  • szczawiany zawarte m.in. w szczawiu, szpinaku, rabarbarze i botwinie;
  • nadmierne spożycie tłuszczów zwierzęcych - zwiększają wydalanie wapnia z organizmu i obniżają jego przyswajanie z przewodu pokarmowego.

 

Profilaktyka osteoporozy a ruch

Regularna aktywność fizyczna jest niezbędna dla utrzymania kości w zdrowiu. Powinniśmy poświęcić na nią co najmniej 30-60 minut dziennie w zależności od wieku. Zalecany przez ekspertów WHO program aktywności fizycznej seniorów, w którym bierze się pod uwagę ryzyko osteoporozy w tym wieku, powinien zawierać trzy elementy:

  • ćwiczenia wytrzymałościowe - marsz, marszobieg, jazda na rowerze, nordic walking z intensywnością odpowiednią do stanu zdrowia i sprawności ogólnej ćwiczących;
  • ćwiczenia siłowe - angażujące najważniejsze grupy mięśniowe tj.: brzucha, pleców, nóg i ramion.
  • ćwiczenia rozciągające, równoważne i koordynacyjne.

Dobrze zaplanowany trening zmniejsza ryzyko złamań kości. Mocne mięśnie stabilizują znacznie postawę ciała i eliminują ryzyko upadku, a tym samym złamań osteoporotycznych.

 

Program Profilaktyki Osteoporozy

Dla kobiet, szczególnie zagrożonych osteoporozą, opracowany został Program Koordynacji Profilaktyki Złamań Osteoporotycznych.
Skierowany jest do kobiet:

  • w wieku 50–70 lat;
  • nie leczących się na osteoporozę;
  • u których wcześniej nie została zdiagnozowana choroba.

 

Szczegółowe informacje o programie oraz ośrodkach realizujących badania znajdziesz na stronie:

 

Gdzie szukać poradni leczenia osteoporozy:

 

Przydatne linki:

Źródło: Zespół Profilaktyki Zdrowotnej