Kolejny odcinek programu ŁOW NFZ dla pacjentów ABC Pacjenta, którego tematem są choroby płuc.

Program prowadzi redaktor Anna Łukasik. Serdecznie zapraszamy!

Film: ABC pacjenta - choroby płuc

Przyciski odtwarzacza:

Skróty klawiszowe do zarządzania odtwarzaczem:

• klawisz space funkcja: play/pauza

• klawisz P funkcja: play/pauza

• klawisz S funkcja: stop

• klawisz F funkcja: pełny ekran

• klawisz left funkcja: 5 sekund wstecz

• klawisz right funkcja: 5 sekund w przód

• klawisz up funkcja: podgłośnianie

• klawisz down funkcja: przyciszanie

• klawisz + funkcja: podgłośnienie

• klawisz - funkcja: wyciszanie

Tekst alternatywny audycji

Kolejny odcinek programu ŁOW NFZ dla pacjentów ABC Pacjenta, którego tematem są choroby płuc.
Program prowadzi redaktor Anna Łukasik. Serdecznie zapraszamy!

Billboard: Na program zaprasza Łódzki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia.

Sonda uliczna

Redaktor [głos z offu; widok na przechodniów]: Co powoduje raka płuc?

Kobieta 1: Antybiotyki, proszę Panią, zanieczyszczenie żywności…no co jeszcze? Wszystko, wszystko dookoła. Stres.

Kobieta 2: Zła dieta, genetyczne obciążenia.
Kobieta 3: Palenie tytoniu. Środowisko.

Wypowiedzi ekspertów

Prof. Adam Antczak, kierownik Oddziału Klinicznego Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej Szpitala im. N. Barlickiego w Łodzi: Palenie tytoniu jest najważniejszym czynnikiem ryzyka raka płuca. Palenie wielokrotnie zwiększa ryzyko. Pacjenci, którzy zgłaszają się z powodu raka płuca, najczęściej zgłaszają się późno. Dlatego, że rak płuca należy do nowotworów, które dają objawy późno, a ich objawy nie są ściśle związane z nowotworem.

Do objawów miejscowych związanych z układem oddechowym należy najczęściej przewlekły kaszel, niejasna duszność, krwioplucie i znacznie rzadziej, ale też może występować, chrypka.

Pacjenci, którzy chorują na raka płuca, bardzo często cierpią z powodu kaszlu. Otóż powinien nas zaniepokoić kaszel, który trwa dłużej niż 8 tygodni. Taki pacjent powinien skontaktować się z lekarzem i podjąć diagnostykę.
Zupełnie inaczej przedstawia się sytuacja palaczy. Kaszel palacza to jest kaszel związany z przewlekłym zapaleniem oskrzeli wywołany przez palenie papierosów. Więc tutaj ten kaszel trwa często całe lata i pacjenci są przyzwyczajeni do niego. Zatem u takich pacjentów, którzy przewlekle kaszlą, zmiana charakteru kaszlu powinna być sygnałem, by skontaktować się z lekarzem.

Anna Leder, rzecznik prasowy NFZ w Łodzi: rak płuc jest takim nowotworem, o którym już właściwie zapomnieliśmy, ale w naszym województwie, w Łódzkiem, zbiera ciągle ogromne żniwo. W zeszłym roku w szpitalach w Łódzkiem leczyło się ponad 3 tyś. pacjentów właśnie z powodu raka płuc. Ponadto w naszym województwie rak płuc jest tym nowotworem, na który choruje i umiera najwięcej pacjentów. Co roku jest to 2 tyś. nowych zachorowań na raka płuc.

Prof. Adam Antczak, kierownik Oddziału Klinicznego Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej szpitala im. N. Barlickiego w Łodzi [głos z offu; widok na pacjentów w poczekalni do lekarza]: Powinniśmy się domagać od lekarza, szczególnie lekarza podstawowej opieki zdrowotnej tej podstawowej diagnostyki w kierunku raka płuc.

Plansza [głos lektora w tle]: Lekarz POZ może skierować na RTG i/lub spirometrię.

Magdalena Frydrych-Głowacka, lekarz POZ: Do specjalistów kierujemy pacjentów przede wszystkim ze zmianami w RTG, z objawami, które wychwycimy, z nieprawidłowości w spirometrii. Także pacjentów, którzy nie mają w tych badaniach żadnych zmian, jednak zgłaszają objawy.

Plansza [głos lektora w tle]: Lekarz POZ może skierować do: poradni leczenia chorób płuc oraz gruźlicy, poradni chirurgii onkologicznej, poradni chirurgii klatki piersiowej.

Prof. Adam Antczak, kierownik Oddziału Klinicznego Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej szpitala im. N. Barlickiego w Łodzi: Jeżeli mamy tego typu dolegliwości, jak krwioplucie szczególnie, to jest to bardzo poważne wskazanie do badania endoskopowego.

Badanie bronchofiberoskopowe jest badaniem, które nie można zastąpić innym badaniem. Ono jest niezwykle ważne dlatego, że pozwala uwidocznić zmiany rozrostowe wewnątrz oskrzeli.

Bronchoskopia służy do oceny zawansowania nowotworu. Czyli bez bronchoskopii nie jesteśmy w stanie precyzyjnie ocenić, czy pacjent będzie mógł być leczony we właściwy sposób. Czy też trzeba będzie zastosować leczenie alternatywne czy też paliatywne wręcz.

Dr Andrzej Michalski, ordynator Oddziału Chorób Płuc i Alergii Układu Oddechowego Wojewódzkiego Centrum Leczenia Chorób Płuc i Rehabilitacji w Łodzi: Chorzy albo są kwalifikowani do szybkiego leczenia chirurgicznego; torakochirurdzy coraz więcej zmian tego typu usuwają. Albo, jeśli nie nadają się do leczenia chirurgicznego, są konsultowani przez onkologów i oni ustalają tryb tego leczenia chemicznego, czyli podawania cytostatyków. Chorzy przychodzą na takie cykle jedno-, dwu-, trzydniowe, w zależności o typu. Chorzy otrzymują określoną liczbę tych cykli i po pewnym czasie jest przeprowadzana rediagnostyka.

Plansza [głos lektora w tle]: Do onkologa NIE POTRZEBA skierowania.

Magdalena Góralczyk, rzecznik prasowy NFZ w Łodzi: leczenie raka płuc finansowane jest w ramach dwóch programów lekowych. Programy te realizowane są w czterech placówkach na terenie województwa łódzkiego, dwa są w samej Łodzi. Są to: Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. M. Kopernika w Łodzi, Wojewódzki Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej przy ul. Okólnej, Szpital Powiatowy w Radomsku oraz w drugim Centrum Onkologicznym, jakie jest na terenie województwa łódzkiego, mieszczący się w Tomaszowie Mazowieckim. Na realizacje tych dwóch programów Narodowy Fundusz Zdrowia do połowy przyszłego roku 2017 zaplanował kwotę 1 mln 200 tyś. zł.

Sonda uliczna

Redaktor [głos z offu; widok na przechodniów]: dzieci chorują na raka płuc?

Kobieta 1: Chorują, jak najbardziej.

Kobieta 2: Pewnie, coraz częściej.

Kobieta 3: Chorują.

Wypowiedzi ekspertów

Dr Małgorzata Stolarska, z-ca kierownika Kliniki Pediatrii, Onkologii, Hematologii i Diabetologii Szpitala im. M. Konopnickiej w Łodzi: Fakt, że rak płuca praktycznie nie występuje u dzieci, nie oznacza, że palenie papierosów w obecności dzieci jest obojętne. Jeżeli chcielibyśmy poszukać związku miedzy paleniem tytoniu, a nowotworami które są typowe dla wieku dziecięcego, musimy się cofnąć tak naprawdę do życia płodowego. Ponieważ większość nowotworów dziecięcych to są tak zwane guzy zarodkowe. To oznacza tyle, że początek tych nowotworów bierze się z komórek, które pozostają po życiu płodowym. Oczywiście musi na nie zadziałać cały szereg czynników, zarówno w okresie ciąży, jak i w życiu osobniczym. Jak te czynniki musza spleść się ze sobą, tego do końca nie wiemy, ale wiemy, że jednym z tych czynników na pewno jest dym tytoniowy.

Sonda uliczna

Redaktor [głos z offu; widok na przechodniów]: Co to jest za choroba POChP?

Kobieta 1: Nie wiem.

Kobieta 2: Tego to nie wiem.

Kobieta 3: To jest obturacyjne zapalenie oskrzeli.

Wypowiedzi ekspertów

Prof. Adam Antczak, kierownik Oddziału Klinicznego Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej szpitala im. N. Barlickiego w Łodzi: Najważniejszą przyczyną przewlekłej obturacyjnej choroby płuc jest palenie papierosów. Ta choroba ma charakter postępujący i nieodwracalny. Choroba przebiega dość skrycie, jest podstępna, dlatego że  pierwsze objawy to zwykle gorsza tolerancja wysiłku. Ponieważ ta choroba występuje u osób, które nie są już młode, kładą tę gorszą tolerancję wysiłku na karb wieku.

Od momentu początku objawów do rozpoznania często mijają długie lata. To jest fatalne w przypadku POChP dlatego, że rozpoczęcie właściwego leczenia (mówiąc właściwe leczenie mam na myśli także rzucenie papierosów) jest bardzo opóźnione. Bardzo wielu pacjentów, którzy trafiają do lekarza, to są pacjenci, którzy mają już zaawansowane zmiany wentylacyjne, których się odwrócić na ogół nie daje.

Przewlekła obturacyjna choroba płuc nie może być rozpoznana bez wykonania spirometrii  z podaniem leku rozszerzającego oskrzela. To jest warunek rozpoznania choroby i kryterium rozpoznawcze.

Dr Kinga Kuczyńska, specjalista pulmonolog: Badanie spirometryczne to podstawowe badanie w diagnostyce chorób układu oddechowego. Podczas badania mierzymy parametry objętości i przepływy powietrza podczas manewrów wdechu i wydechu. Badanie wykonujemy przy pomocy specjalistycznej aparatury, jaką jest spirometr.

Dr Kinga Kuczyńska, specjalista pulmonolog [głos z offu; widok na przeprowadzane badanie spirometryczne]: Zasadniczo badanie składa się z dwóch części: pomiarów manewrów podczas wolnego, spokojnego oddychania i tę część nazywamy wolną spirometrią. W drugiej części badania mierzymy parametry podczas maksymalnie natężonego wdechu i wydechu. Ta część badania jest badaniem wysiłkowym.

Na badanie spirometryczne skierowanie powinien zaordynować lekarz.

Anna Leder, rzecznik prasowy NFZ w Łodzi: niektóre poradnie POZ zdecydowały się prowadzić dla swoich pacjentów program profilaktyki chorób odtytoniowych. Jest on dostępny w kilku poradniach lekarzy pierwszego kontaktu. To jest program przeznaczony dla pacjentów powyżej 18 roku życia, ale przede wszystkim dla pacjentów, którzy są pomiędzy 40 a 65 rokiem życia i palą papierosy.

Lekarz pierwszego kontaktu ma za zadanie przeprowadzić z pacjentem pogadankę na temat palenia papierosów i zgubnych skutków tego nałogu. Również może skorzystać z badania spirometrycznego, albo skierować pacjenta – jeżeli będzie miał takie podejrzenia, na dalszą diagnostykę w poradni leczenia chorób płuc.

Prof. Adam Antczak, kierownik Oddziału Klinicznego Pulmonologii Ogólnej i Onkologicznej szpitala im. N. Barlickiego w Łodzi:  Jednym z bardzo ważnych elementów oceny chorego na POChP jest ocena wydolności oddechowej. Tego, czy płuca dostarczają wystarczająco dużo tlenu do krwi i następnie do tkanek docelowych. To badanie wymaga wykonania albo pulsoksymetrii, czyli badania prostym aparatem, który nazywa się pulsoksymetr i polega na założeniu malutkiego urządzenia na palec. Pomiar trwa 10 sekund. Lub badania równowagi kwasowo-zasadowej. To jest badanie, które też jest krótkie. Polega na nakłuciu niewielkim bagnecikiem palca i pobraniu kropelki krwi, którą następnie badamy.

Tlenem nie można się naoddychać na zapas. Tlen musi być na stałe dostarczany. Do tego służy tlenoterapia, w tym tlenoterapia domowa. Pacjenci, którzy maja przewlekłą niewydolność oddechową w przebiegu POChP mogą otrzymać koncentrator tlenu – specjalne urządzenie, które z powietrza atmosferycznego koncentruje tlen, następnie zwiększa jego ciśnienie podając do dróg oddechowych człowieka chorego na niewydolność oddechową.

Dr Andrzej Michalski, ordynator Oddziału Chorób Płuc i Alergii Układu Oddechowego Wojewódzkiego Centrum Leczenia Chorób Płuc i Rehabilitacji w Łodzi [głos z offu; widok na przechodniów]: Ostatnio obserwujemy wzrost gruźlicy i utrzymywanie na pewnym stadium. Można powiedzieć, że jeśli chodzi o nasze województwo łódzkie, to w dalszym ciągu od kilku dobrych lat znajdujemy się na pudle, z reguły to jest trzecie miejsce, ale świadczy o dość dużej ilości zachorowań na gruźlice.

Dr Andrzej Michalski, ordynator Oddziału Chorób Płuc i Alergii Układu Oddechowego Wojewódzkiego Centrum Leczenia Chorób Płuc i Rehabilitacji w Łodzi: Gruźlica jest to choroba układu oddechowego, choroba zakaźna, wywołana przez prątek gruźlicy. Prątek gruźlicy, który możemy spotkać w każdym sklepie, w każdym hipermarkecie. Nie dotyczy to, jak się kiedyś mówiło, ludzi ubogich. Coraz więcej choruje ludzi, którzy są zamożni, których stać na dobre wyżywienie. Jest to choroba, która, można powiedzieć, gnębi nie w takim stopniu jak w latach 50- czy 60-tych, ale jest jednak w dalszym ciągu problemem.

Zmniejszenie odporności każdego człowieka związane z chorobą powoduje, że ten prątek może się dostać i może to spowodować jednak zmiany w płucach, a potem w konsekwencji rozwinięcie się gruźlicy.

Krystyna Baranowska, pielęgniarka środowiskowo-rodzinna w Centrum Medycznym Górna w Łodzi: w poradniach POZ pielęgniarki środowiskowo-rodzinne realizują program profilaktyki gruźlicy. Program ten dotyczy dorosłych, którzy do tej pory nie mieli zdiagnozowanej gruźlicy. Program polega na wypełnieniu ankiety i przeprowadzeniu wywiadu w kierunku gruźlicy. To jest ankieta punktowa i w zależności od ilości uzyskanych punktów, możemy stwierdzić zagrożenie małe, bądź zagrożenie duże. Jeśli jest zagrożenie duże pielęgniarka kieruje pacjenta do lekarza POZ, a lekarz POZ kieruje do głębszej diagnostyki do poradni specjalistycznej. Ankiety są wypełniane przez nas, pielęgniarki środowiskowe gównie w domach u pacjentów, gdzie trafiamy. Trafiamy do środowiska, rozpoznajemy środowisko i jeśli stwierdzamy, że jest coś niepokojącego, wtedy właśnie przeprowadzamy wywiad w kierunku gruźlicy.

Dr Andrzej Michalski, ordynator Oddziału Chorób Płuc i Alergii Układu Oddechowego Wojewódzkiego Centrum Leczenia Chorób Płuc i Rehabilitacji w Łodzi: Jeżeli taki chory do nas trafi, jeżeli jest to potwierdzenie bakteriologiczne czy nawet istnieje podejrzenie gruźlicy, to wówczas włączamy leczenie czterolekowe, które trwa dwa miesiące i potem jest leczenie czteromiesięczne i wtedy dostaje się dwa leki. Jeżeli chorzy systematycznie przyjmują leki, to efekt tego leczenia jest dobry.

Zakończenie programu

Billboard: Na program zaprasza Łódzki Oddział Narodowego Funduszu Zdrowia.